Tablo 9.2’de, içme suyu kaynaklarında en sık tespit edilen doğal ve insan yapımı radyonüklidler ile geçmiş nükleer acil durumlarından kaynaklanan uzun süreli maruziyet durumları için potansiyel olarak ilgili insan yapımı radyonüklidler için belirlenen rehber seviyeleri sunulmaktadır. Yetişkinler için ilgili doz katsayılar da sunulmuştur (IAEA, 1996; ICRP, 1996). Tablo 9.2’deki her radyonüklid için rehber seviyesi, içme suyunda yıl boyunca mevcutsa bireysel dozu 0,1 mSv olacak konsantrasyonu temsil eder. Rehber seviyeleri, yetişkinler için doz katsayılar kullanılarak hesaplanmıştır. Farklı yaş grupları için ayrı rehber seviyelerinin getirilmesi için yeterli kanıt bulunamamıştır. Bebekler ve çocuklar daha düşük ortalama içme suyu hacmi tüketseler de, çocuklar için yaşa bağlı doz katsayılar yetişkinlerinkinden daha yüksektir ve daha yüksek alım veya metabolik hızları hesaba katar. Su kaynağının uzun süreli kirlenmesi durumunda, bebekler ve çocuklar için dozların değerlendirilmesi düşünülebilir.
Rehber seviyeleri, mevcut veya yeni içme suyu teminlerinin rutin ve normal işletme koşullarına uygulanır. Radyonüklidlerin çevreye salınmasıyla sonuçlanan acil maruziyet durumlarında geçerli değildirler. Ancak ilgili yetkililer acil maruziyet durumunun sona erdiğini ilan ettikten sonra rehber seviyeleri yeniden geçerli hale gelir. Ek 6.8’de, İçme suyundaki radyoaktifliğin yönetimi (Ek 1) destek belgesinde ve diğer bazı yayınlarda (IAEA, 2011, 2015, 2018; ICRP, 2020) ek rehberlik sağlanmaktadır.
İçme suyundaki radyonüklidler için rehber seviyeleri aşağıdaki denklem kullanılarak hesaplanmıştır:
Burada:
- GL = içme suyundaki radyonüklidin rehber seviyesi (Bq/l)
- IDC = bireysel doz kriteri, bu hesaplama için 0,1 mSv/yıla eşit
- hing = yetişkinler tarafından yutma için doz katsayısı (mSv/Bq)
- q = yıllık içme suyu alım hacmi, 730 litre/yıl olarak varsayılmıştır (Dünya Sağlık Örgütü’nün standart 2 litre/gün içme suyu tüketim oranına eşdeğer)
9.4 İçme Suyunda Genel Olarak Bulunan Radyonüklidler için Rehber Seviyeleri
